वड़सा येथील जैव विविधता उद्यान
वड़सा येथील जैव विविधता उद्यान वन विभागाच्या सहकार्याने विकसित करण्यात आले आहे. येथे स्थानिक पातळीवर वनस्पती आणि प्राण्यांचे संरक्षण करण्यासाठी विशेष योजना राबवल्या जातात. उदाहरणार्थ, वन विभागाने दुर्लभ प्रजातींच्या संरक्षणासाठी स्थानिक समुदायांना सहभागी करून घेतले आहे, ज्यामुळे स्थानिक पंचायती आणि समित्यांना महत्त्व प्राप्त झाले आहे.
विशेष उपक्रम:
वृक्षारोपण आणि पुनर्जनन: उद्यानात नियमित वृक्षारोपण कार्यक्रम राबवले जातात. यामुळे स्थानिक वनस्पतींची संख्या वाढते आणि पर्यावरण संतुलित राहते.
जलसंधारण: पाण्याच्या संरक्षणासाठी विशेष उपाययोजना, जसे की तलाव आणि पाणवठ्यांचे व्यवस्थापन.
स्थानिक समुदायाचा सहभाग: स्थानिकांना जैव विविधता समित्यांमध्ये सामील करून त्यांना संरक्षण कार्यात सहभागी केले जाते.
वैनगंगा नदी – वडसा
वैनगंगा नदी ही महाराष्ट्र व मध्यप्रदेश राज्यांमधील एक महत्त्वाची नदी आहे. हिचा उगम मध्यप्रदेशातील बालाघाट जिल्ह्यात झाला असून ती दक्षिणेकडे वाहत महाराष्ट्रात प्रवेश करते. वडसा (देशगाव) हे गडचिरोली जिल्ह्यातील एक महत्वाचे शहर असून वैनगंगा नदीच्या काठावर वसलेले आहे.
वैनगंगा नदीचा परिसर निसर्गसंपन्न असून या नदीचे धार्मिक, सामाजिक आणि आर्थिक महत्त्व देखील खूप मोठे आहे. शेतकऱ्यांसाठी ही नदी एक जीवनदायिनी असून शेतीसाठी पाणीपुरवठा करते. पावसाळ्यात नदीच्या काठावरचे दृश्य अत्यंत सुंदर आणि मनमोहक दिसते. स्थानिक लोकांच्या जीवनशैलीत या नदीचे स्थान अनन्यसाधारण आहे.
वैनगंगा नदी पुढे वर्धा नदीला मिळते आणि नंतर गोदावरी नदीच्या प्रणालीचा भाग बनते, जी पुढे बंगालच्या उपसागरात मिसळते.
हुतात्मा स्मारक व वाचनालय, नगर परिषद देसाईगंज
ही छायाचित्रात दिसणारी जागा महाराष्ट्रातील गडचिरोली जिल्ह्यातील देसाईगंज (वडसा) शहरातील “हुतात्मा स्मारक व वाचनालय” आहे. या वाचनालयाचे प्रवेशद्वार आकर्षक लोखंडी गेटसह दिसत आहे आणि आजूबाजूचा परिसर सुंदर बाग आणि हिरवळीने सजलेला आहे. रंगीत भिंती आणि सुव्यवस्थित रचना या वाचनालयाचे सौंदर्य वाढवतात. ही जागा शहरवासीयांसाठी अभ्यास, वाचन व शांततेचा एक महत्त्वाचा केंद्रबिंदू आहे.
हे वाचनालय नगर परिषद देसाईगंजच्या अंतर्गत कार्यरत आहे व स्थानिक लोकांसाठी शैक्षणिक व सांस्कृतिक दृष्टिकोनातून उपयुक्त आहे.
वडसा रेल्वे स्थानक (Wadsa Railway Station)
वडसा रेल्वे स्थानक (Wadsa Railway Station), (तालुका: वडसा, जिल्हा: गडचिरोली) येथे स्थित आहे, हे पूर्व मध्य रेल्वेच्या नागपूर विभागांतर्गत एक महत्त्वाचे स्थानक आहे. या स्थानकाचा स्थानिक कोड WSA आहे.
हे स्थानक नागपूर – गोंदिया – बल्लारशाह रेल्वे मार्गावर आहे आणि गडचिरोली जिल्ह्याला देशाच्या प्रमुख शहरांशी जोडण्याचे कार्य करते. वडसा स्थानकातून विविध दिशांना जाणाऱ्या पॅसेंजर, एक्सप्रेस आणि काही सुपरफास्ट गाड्याही थांबतात, ज्यामुळे प्रवाशांना नागपूर, गोंदिया, चंद्रपूर, बल्लारशाह, हावडा, मुंबई आदी ठिकाणी प्रवास करणे सोपे होते.
स्थानकावर तिकीट बुकिंग काउंटर, प्रवाशांसाठी विश्रांतीगृह, स्वच्छतागृहे, पाण्याची सोय व थोडीफार बसण्याची सोय आहे. स्थानिक नागरिक, विद्यार्थी, व्यापारी व शासकीय कामांसाठी प्रवास करणारे मोठ्या प्रमाणावर या स्थानकाचा वापर करतात.
साई मंदिर – वडसा
वडसा जिल्हा गडचिरोली येथील साई बाबा मंदिर हे शहरातील एक प्रसिद्ध आणि श्रद्धास्थान आहे. हे मंदिर शांत, पवित्र आणि भक्तिपूर्ण वातावरणात वसलेले असून, दररोज शेकडो भाविक येथे साई बाबांचे दर्शन घेण्यासाठी येतात.
हे मंदिर केवळ एक धार्मिक स्थळ नसून, सामाजिक आणि आध्यात्मिक चेतनेचे केंद्र म्हणूनही ओळखले जाते.